Jarenlang bakte Mijnheer Eetpraat oliebollen volgens grootmoeders recept voor anderen, maar zelf hield hij er niet zo van. De luchtige en krokante oliebollen uit dit nieuwe recept zijn totaal andere koek! Mijnheer kan er geen genoeg van krijgen. Dit moet je echt proberen! Onder het recept staan ook nog tips voor vegan oliebollen en spelt oliebollen. Bak je mee?

De goedgevulde oliebol is al eeuwen een traditionele Nederlandse traktatie op oudejaarsavond of de kermis. Het frituur van deeg heeft waarschijnlijk zijn oorsprong rond de Middellandse Zee, tijdens de Middeleeuwen. Veel is er echter niet over bewaard gebleven. Het oudst bewaarde recept van een oliekoeck duikt op in het kookboek “De verstandige kock” uit 1667; de oudst bekende afbeelding is vijf jaar ouder, op onderstaand schilderij van Aelbert Cuyp.

Je kunt dit recept maken met melk, maar het geheime wapen is karnemelk. Het zuur zorgt dat de gluten in de bloem minder elastisch worden en het zetmeel beter geleert. Het resultaat is een luchtiger, malser en vochtiger kruim dat minder vet smaakt. De appel versterkt dat effect nog eens. Na het bakken smaken de oliebollen fris, maar zeker niet zuur. Probeer het maar!
Oliebollen recept
Ingrediënten voor dit recept:
| Benodigdheden:
|
Wel de dag van tevoren de rozijnen door ze in een kom te overgieten met kokend water en een kwartiertje te laten staan. Laat ze daarna goed uitlekken, doe ze in een afgesloten bakje en zet ze in de koelkast tot de volgende dag. Haal de karnemelk of melk de dag van tevoren ook vast uit de koelkast, zodat deze kan opwarmen tot kamertemperatuur.

Roer de gedroogde gist door de tarwebloem en zet dit apart. Klop in de mixer het ei schuimig met de vanillesuiker, de citroenrasp en het zout. Voeg daarna al mixend de karnemelk of melk toe. Voeg daarna de bloem met gist toe en mix nog vijf minuten tot een mooi beslag ontstaat. Meng daarna de geraspte appel en de gewelde rozijnen erdoor totdat het goed verdeeld is.
Doe het deeg over in een schone 5 liter emmer en dek af met een theedoek. Markeer aan de zijkant van de emmer de hoogte van het beslag met een plakbandje. Zet de beslagemmer in een 10 liter emmer die voor een derde is gevuld met water van ongeveer 30 graden Celsius. Na ongeveer een uur moet het volume verdriedubbeld zijn; dan is het klaar om te bakken.
Verwarm ondertussen de olie tot 180C. Dit kun je testen met een thermometer of met een korstje brood, dat direct moet gaan bruisen als je het in de olie doet. Doop de ijstang even in de hete olie, neem een schep van het beslag, schraap de schep schoon langs de kant van de emmer en doe het beslag voorzichtig in de olie. Ga zo door tot de pan vol zit met oliebollen.

Keer de bollen na enkele minuten om. De totale baktijd hangt af van de temperatuur van de olie en de dikte van de oliebol, dus snijd af en toe een oliebol door om te kijken of hij ook van binnen goed gaar is. Met een kleine ijsschep duurt dat ongeveer 6 tot 7 minuten, met een medium ijsschep ongeveer 7 tot 8 minuten.
Neem de oliebollen voorzichtig uit de hete olie met een schuimspaan en laat ze afkoelen in een zeef met keukenpapier. Schep steeds de losgeraakte rozijnen uit de pan en gooi ze weg, om verbranden te voorkomen. Bestrooi de oliebollen voor het serveren met poedersuiker.

Eet smakelijk!
N.B.: Dit recept is gebaseerd op het “recept van Ome Leo” zoals beschreven door Janneke Vreugdenhil. Deze versie bevat wat kleine aanpassingen (onder andere wat minder appel en wat meer suiker) om de oliebollen wat krokanter te krijgen.
VARIATIETIP: Behalve rozijnen kun je natuurlijk ook krenten gebruiken. En sinaasappelrasp. Of wat dacht je van stukjes sukade, dadel, gedroogde vijg, gedroogde abrikoos, geconfijte ananas, gehakte amandelen of geconfijte gember? De mogelijkheden zijn eindeloos!
VARIATIETIP: Voor vegan oliebollen kun je de 500ml karnemelk vervangen door 250ml ongezoete sojayoghurt en 250ml ongezoete sojamelk, en het ei door een halve banaan.
VARIATIETIP: Voor spelt oliebollen kun je de tarwebloem vervangen door speltbloem. Mix het beslag wat korter om te voorkomen dat het beslag en de oliebollen te taai worden.
TIP: Als je vergeten bent om de karnemelk of melk uit de koelkast te halen, kun je het ook langzaam opwarmen in een pannetje. Let op: als het te snel gaat of te warm wordt, kan karnemelk gaan schiften en kun je het niet meer gebruiken.
TIP: Je kunt ook verse gist gebruiken. Neem dan 20 tot 25 gram verse gist en los deze eerst op in de lauwe karnemelk of melk.
TIP: Bewaar oliebollen op kamertemperatuur of in de diepvries, maar niet in de koelkast. De temperatuur in de koelkast versnelt het verouderingsproces waardoor ze sneller droog worden.
TIP: Omdat in dit recept bijna geen vet zit, zijn de oliebollen niet zo goed te bewaren tot de volgende dag. Wil je dat wel, dan kun je aan het beslag nog een kleine hoeveelheid (20g) olie, boter of margarine toevoegen. De bollen worden dan wel iets minder krokant.
TIP: Gebruik alleen verse, biologische citroenen. De schil van niet-biologische citroenen is niet eetbaar, want die is behandeld met insecticiden, schimmelwerende middelen en een laag was.
OOK LEKKER: Probeer eens het recept voor nieuwjaarsrolletjes of lees de volledige lijst van alle recepten.
Mijnheer Eetpraat is te volgen via X, Facebook, Instagram, Pinterest en de Nieuwsbrief.
Recept afdrukken
31 december 2019 op 16:22
Ik heb ze gemaakt met karnemelk en ze zijn inderdaad erg luchtig geworden. Heerlijk! Volgend jaar wil ik eens proberen de karnemelk te vervangen door magere yoghurt, zou dat ook kunnen denk je?
31 december 2019 op 21:41
Dat kan vast, Bert! Probeer het eens, en laat weten hoe het geworden is. Fijne jaarwisseling!
25 december 2023 op 15:18
hoeveel oliebollen worden dit?
25 december 2023 op 16:24
Het hangt af van de grootte van de ijsschep, maar met die op de foto worden het ongeveer 27 middenformaat oliebollen.